Aflossingsvrij 2.0 zet hypotheekmarkt onder druk
In dit artikel:
De hypotheekmarkt heeft zich na een dip hersteld en bevindt zich nu op het niveau van begin 2022. Dit herstel wordt mede gestimuleerd doordat veel beleggers hun woningen verkopen, wat kansen creëert voor starters, terwijl het netto besteedbaar inkomen voor veel huishoudens is gestegen. De rentestand blijft schommelen, maar is historisch gezien laag. Tegelijkertijd verschuift de focus binnen de markt sterk naar het onderhoud en preventief beheer van bestaande hypotheken, met name vanwege dossiers rondom aflossingsvrije hypotheken.
Aflossingsvrije hypotheken, ook wel ‘Interest Only’ genoemd, staan centraal in de discussie onder de noemer ‘Aflossingsvrij 2.0’. Deze hypotheekvorm, die al decennia in Nederland bestaat en Europees relatief uniek is, wordt onderwerp van strengere regulering en toezicht. De Europese Centrale Bank (ECB) en De Nederlandsche Bank (DNB) stimuleren geldverstrekkers om het volume van aflossingsvrije hypotheken terug te dringen en hun risicovoorzieningen te verhogen, gezien het concentratierisico en het risico dat klanten niet kunnen aflossen of herfinancieren, vooral rond 2035. Ook de levensverwachting en veranderende huizenprijsverwachtingen spelen mee in de risicobeoordeling.
Ondanks eerdere campagnes en toezeggingen van banken verlopen gesprekken en conversie naar annuïtaire of lineaire hypotheken moeizaam. De complexiteit neemt toe door strengere regelgeving en de behoefte aan diepgaandere klantgesprekken. Tegelijkertijd bieden digitalisering en automatisering kansen om deze processen efficiënter te maken, al is de praktijk hiervan in Nederland nog op beperkte schaal doorgevoerd. Organisaties zoals House of Redmore investeren daarom in het opleiden van gespecialiseerd personeel en bieden met hun labels (zoals ITDS, Triple A en Talent&Pro) een integrale aanpak voor risicomanagement en klantbeheer.
Grote banken hebben zich inmiddels gecommitteerd aan ambitieuze reductiedoelstellingen van 15 tot 20% in de aflossingsvrije portefeuille tussen 2024 en 2028, met jaarlijkse reductiedoelen van 3-5%. Om klanten te bewegen af te stappen van aflossingsvrije hypotheken, worden diverse prikkels ingezet, waaronder klantvriendelijke conversieprocessen, rentebeleid en productinnovaties. Ook de fiscale afbouw van voordelen speelt hierin een rol.
Voor consumenten blijft het van groot belang zich bewust te zijn van hun hypotheek, pensioeninkomen en toekomstige woonlasten. Adviseurs krijgen zo een belangrijke rol in het bieden van inzicht en begeleiding. Hoewel de toekomst onzekerder is door geopolitieke en economische factoren, blijft de hypotheekmarkt een dynamisch domein dat iedereen raakt, van starter tot gepensioneerde.