De oude man en de zee

In dit artikel:

Fotograaf Stephan Vanfleteren (56), bekend van intens zwart-witportretten van onder anderen Mads Mikkelsen en Stromae, werkte de afgelopen vijf jaar obsessief aan een reeks zee‑foto’s die uitmondt in het boek en de tentoonstelling Transcripts of a Sea. Waar hij doorgaans mensen en verweerde landschappen vastlegt, zocht hij nu bewust het water op — vaak alleen, ’s nachts, bij dichte mist of storm — en trok daarmee gevaarlijke scènes in: verraderlijke muien, rotsen en golven die het onmogelijk maakten soms door de zoeker te kijken. Met een touw aan de trekhaak van zijn 4x4 als levenslijn zette hij door.

De drijfveer bleef ongrijpbaar maar persoonlijk: de hernieuwde band met de natuur tijdens de coronatijd en een intense behoefte aan concentratie en beleving. Zoals Vanfleteren zelf zegt: “Ik moest opnieuw. Ik wilde dieper dat water in.” Zijn werksonderzoeken ontstonden vanuit fascinatie voor de interactie tussen inkomende en terugkerende golven en een verlangen naar hyperfocus — geen thrillseeking maar een zoektocht naar intensiteit.

Sommige uitstapjes eindigden bijna fataal; zelfs zijn partner Natacha wist niet altijd van zijn worstelingen aan de kust. De foto’s tonen de zee in al haar tegenstrijdigheid: schoonheid en nietigheid, geweld en tederheid, en verwijzingen naar vervuiling, klimaatverandering en migratie. Transcripts of a Sea verzamelt die geladen beelden en geeft de ongrijpbare macht en betekenis van de zee een menselijk gezicht.