Dorp Moerdijk is lamgeslagen na het bericht over het eigen einde
In dit artikel:
Het dorp Moerdijk in Noord-Brabant — ingeklemd tussen de snelweg en het haven- en industriegebied — kwam dinsdagavond plotseling in de spotlights toen het gemeentebestuur aankondigde het dorp te willen opheffen om het haven- en industrieterrein uit te breiden. Bewoners en ondernemers kregen het nieuws tijdens een informatiebijeenkomst; een van de aanwezigen noemde de gebeurtenis later ‘een slachthuis’.
De aanleiding is de behoefte van het Rijk en de regio aan 400–500 hectare extra ruimte voor zowel uitbreiding van het industrie- en havengebied als voor nieuwe energie-infrastructuur: hoogspanningsstations, kabels en leidingen die woningen en bedrijven van stroom moeten voorzien en de verduurzaming van het terrein mogelijk maken. De gemeente onderzocht twee uitbreidingsrichtingen en ziet oostelijke uitbreiding — precies waar het dorp ligt — als de enige toekomstbestendige optie.
Het plan moet eerst door de gemeenteraad worden goedgekeurd; daarna beoordelen provincie en Rijk het. Een besluit door die overheden wordt uiterlijk 1 december verwacht, waarna verdere uitwerking volgt. De bouw van de energiestations zou in 2028 moeten beginnen, een tijdpad dat volgens onteigeningsrecht-expert Jacques Sluysmans ambitieus is: vrijwillige uitkoop van alle circa 1.150 bewoners vóór die datum is lastig te realiseren en wie niet mee wil werken, zal mogelijk onteigend moeten worden — een procedure die langs rechterlijke instanties kan langlopen en samen met beroepsmogelijkheden al snel 2,5–3 jaar in beslag kan nemen.
Financiële compensatie verschilt per geval: voor huiseigenaren is de woningwaarde leidend, voor ondernemers speelt ook inkomensverlies en bedrijfsschade mee, wat de afwikkeling complexer maakt. Sluysmans benadrukt dat emotionele schade doorgaans geen rol speelt bij de hoogte van de vergoeding. De gemeente wil eerst inzetten op vrijwillige uitkoop; onteigening volgt als laatste middel.
Lokale ondernemers reageren bezorgd. Cees Tolenaars, eigenaar van buurtsuper Het Winkelmandje, noemt de mogelijke verdwijning ‘een hard gelag’ en staat voor lastige investeringskeuzes nu al huishoudens vertrekken. Het nabijgelegen Klundert blijft voorlopig buiten schot; ondernemers daar tonen medeleven maar benadrukken ook de economische voordelen van de nabije industrie. Historische voorbeelden zoals dorp Rijk (voor Schiphol) en Ruigoord tonen dat het verdwijnen van een dorp uitzonderlijk maar niet ongekend is in Nederland.