Economische zorgen en hoge waarderingen drukken stemming op Wall Street
In dit artikel:
De Amerikaanse aandelenmarkten sloten donderdag duidelijk lager, geduwd door een onverwacht somber banenbeeld en groeiende onzekerheid rond politieke en economische beleidskwesties. De Dow Jones verloor 0,8% tot 46.912,30 punten, de S&P 500 daalde 1,1% naar 6.720,32 en de Nasdaq verloor 1,9% tot 23.053,99 punten.
Het outplacementbureau Challenger, Gray & Christmas meldde dat het aantal ontslagen in oktober met 175% is toegenomen ten opzichte van een jaar eerder, tot 153.074 — het hoogste maandcijfer sinds 2003. Samen met recente ADP-cijfers bleek dat vooral kleine werkgevers (minder dan 50 werknemers) sinds de invoering van importtarieven meer dan 130.000 banen hebben geschrapt. Economen wijzen erop dat banenverlies bij kleinere bedrijven vaak minder zichtbaar is, terwijl zij ongeveer een derde van de werkgelegenheid in de VS vertegenwoordigen. Die ontwikkeling voedt marktvolatiliteit omdat beleggers onzekerheid over de economische vooruitzichten inschatten als groter risico.
Aanvullende druk kwam van politieke thema’s: het Amerikaanse Hooggerechtshof lijkt terughoudend over de ingrijpende invoerheffingen van president Trump, wat het vooruitzicht op een lagere gemiddelde tariffdruk (sommigen schatten van circa 15% naar circa 6%) roept. De langdurige overheidssluiting — inmiddels 37 dagen — verergert de onrust. De Federal Aviation Administration heeft daarom de vliegbewegingen op 40 luchthavens met 10% beperkt, wat luchtvaartaandelen zoals Delta, United en American onder druk zette. Analisten verwachten dat elke extra week sluiting de kwartaalgroei met ongeveer 0,1–0,2 procentpunt geannualiseerd kost. Ook het banenrapport voor vrijdag is voor de tweede maand op rij uitgesteld.
De combinatie van meevallende arbeidsdata en hardnekkige inflatie in de dienstensector zet de Federal Reserve mogelijk aan tot uitstel van verdere renteverlagingen in december. Fed-voorzitter Jerome Powell had eerder al aangegeven dat een nieuwe verlaging niet vanzelfsprekend is. De dollar ondervindt op termijn negatieve druk als de impasse blijft aanhouden; de euro noteerde donderdagochtend rond 1,1549 en het tienjaars rendement daalde naar circa 4,09%.
Op grondstoffenmarkten zakte de olieprijs voor de derde dag op rij, mede door hogere productie van OPEC+, waardoor veel kopers aan de zijlijn blijven; technisch is WTI volgens analisten nog in een zijwaartse, licht negatieve fase met korte termijn steun rond $59,15.
Bedrijfsnieuws gaf eveneens kleur aan de handelsdag. Tesla-aandeelhouders stemmen tijdens de jaarvergadering over een controversieel beloningspakket van 1 biljoen dollar voor Elon Musk en over investering in zijn xAI-startup; tegenstanders als Norges Bank maakten zich eerder al publiekelijk sterk tegen het pakket, en Tesla verloor 3,5% die dag. Grote tech- en AI-aandelen (o.m. Nvidia, Palantir, Oracle, Meta, Amazon, Microsoft) stonden onder druk; Nvidia verloor 3,7%. Farmaceuten Eli Lilly en Novo Nordisk kondigden prijsverlagingen voor populaire afslankmiddelen aan na een akkoord met de Amerikaanse regering dat de dekking in Medicare/Medicaid uitbreidt. Diverse andere bedrijfsuitslagen en nieuwsitems leverden forse koersbewegingen op: Duolingo kelderde ruim 25% na teleurstellende vooruitzichten, Snap steeg bijna 10% dankzij een AI-integratie in Snapchat, Qualcomm rapporteerde betere resultaten maar nam een afschrijving van $5,7 mrd, en Moderna boekte een kleiner dan verwacht verlies terwijl het assortiment uitbouwt.
Al met al werden markten gedreven door een mix van verontrustende arbeidsdata, politieke onzekerheid (tarieven en shutdown), en wispelturigheid rondom AI-waarderingen en bedrijfsnieuws — factoren die het sentiment en de volatiliteit verhogen.