FATF-update: Zuid-Afrika en Nigeria van 'grijze lijst'

In dit artikel:

De Financial Action Task Force (FATF), de internationale toezichthouder op witwassen en terrorismefinanciering, heeft in haar plenaire vergadering van oktober 2025 de lijsten met risicovolle jurisdicties aangepast. De organisatie hanteert twee lijsten: een voor landen met zodanige strategische tekortkomingen dat er oproep is tot tegenmaatregelen (de ‘zwarte’ lijst) en een voor landen die onder verhoogd toezicht staan omdat zij zich hebben gecommitteerd knelpunten op korte termijn aan te pakken (de ‘grijze’ lijst). Deze lijsten zijn belangrijk voor banken en andere financiële instellingen bij hun risicoanalyse en nalevingsbeleid.

Op de zwarte lijst blijven Iran, Noord-Korea en Myanmar staan. Van de grijze lijst zijn vier landen gehaald vanwege substantiele hervormingen: Burkina Faso, Mozambique, Nigeria en Zuid-Afrika. De FATF noemt bij Zuid-Afrika als reden concrete voortgang in onderzoeken en vervolgingen van ernstig en complex witwassen en verbeteringen bij het opsporen, inbeslagname en confiscatie van criminele opbrengsten.

Tegelijkertijd staan per oktober 2025 nog twintig jurisdicties onder verhoogd toezicht. Voorbeelden zijn Bulgarije — dat meer moet doen tegen witwassen gekoppeld aan grootschalige corruptie en georganiseerde misdaad — en Vietnam, dat regels voor virtuele activa en dienstverleners op dat terrein moet aanscherpen. Venezuela blijft eveneens op de lijst; de FATF uit bijzondere zorgen over het toezicht op de non-profitsector en dringt aan op heroverweging van onderdelen van een recente wetswijziging.

Kort samengevat: enkele landen zijn beloond voor meetbare vooruitgang, maar tientallen blijven onder verscherpt toezicht staan en de ernstige gevallen op de zwarte lijst behouden het risico op aanvullende tegenmaatregelen en strengere financiële controles.