Hongaarse spionage schokt Brussel
In dit artikel:
Brussel blijkt volgens een groot Europees krantenonderzoek mogelijk het toneel te zijn geweest van een Hongaarse spionagecampagne gericht op EU-ambtenaren. Meerdere redacties, onder meer Der Spiegel en De Tijd, rapporteren dat in Brussel schijndiplomaten uit Hongarije jarenlang actief zouden zijn geweest om informatie te ontfutselen over beleidsstappen tegen Boedapest. Informanten zouden zijn overgehaald met geld of een beroep op hun patriottische plicht. De periode van intensivering wordt geplaatst op zo’n tien jaar geleden; toen was Olivér Várhelyi de hoogste Hongaarse diplomaat in Brussel — nu Eurocommissaris voor gezondheid en dierenwelzijn — wat vragen oproept richting de Europese Commissie. Die zegt de beschuldigingen zeer serieus te nemen, richt een interne onderzoeksgroep op en voorzitter Ursula von der Leyen wil Várhelyi zo snel mogelijk om opheldering vragen. Premier Viktor Orbán zelf reageerde met een tegenbeschuldiging dat Oekraïense inlichtingendiensten zich in zijn binnenlandse politiek mengen.
In Duitsland dwong het hoogste bestuursgerecht vorige week het federale ministerie van Economische Zaken om eindelijk met een plan te komen tegen te hoge nitraatwaarden in het grondwater. Een dergelijk plan is sinds 2017 verplicht, maar werd niet tijdig opgesteld. Milieuorganisaties zoals Deutsche Umwelthilfe noemen het vonnis historisch: bij 26% van de meetpunten wordt de EU-grenswaarde van 50 mg/l overschreden en bij 16% stijgt het gehalte nog. De belangrijkste bron is dierlijke mest uit de landbouw. Nutsbedrijven juichen het oordeel toe omdat zij veel kosten hebben aan zuivering; de agrarische belangenorganisatie Bauernverband minimaliseert het belang en noemt het een formele stap nu de Commissie een eerdere inbreukprocedure heeft ingetrokken.
In het Europees Parlement bleef de Italiaanse europarlementariër Ilaria Salis immuun tegen uitlevering voor een vermeende mishandeling tijdens een tegendemonstratie in Boedapest twee jaar geleden. Haar parlementaire immuniteit werd donderdag met het kleinste mogelijke verschil (306 voor, 305 tegen) behouden. Salis zegt doelwit te zijn van politiek gemotiveerde vervolging door de Orbán-regering en spreekt van een overwinning voor democratie en rechtsstaat; critici menen dat het hypocriet is haar bescherming nu toe te kennen voor een daad die vóór haar verkiezing plaatsvond. EVP-woordvoerder Adrián Vázquez Lázara waarschuwt dat het Parlement juridisch in het ongelijk kan worden gesteld als Hongarije de zaak alsnog voorlegt.
Verder in de Brusselse actualiteit:
- De EU-ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken behandelen begin volgende week de rechtsstaat.
- Voorzitter van de Europese Raad António Costa reist naar Sharm-el-Sheikh voor vredesoverleg over Gaza; von der Leyen is in Tirana voor Balkan-overleg.
- EU-ministers van Handel praten informeel over de moeizame relatie met de VS; later deze week presenteert de Commissie ook een routekaart voor Europese defensieparaatheid en plannen voor energie- en klimaatdiplomatie plus een Pact voor het Middellandse Zeegebied.
- Commissies van het Europees Parlement stemmen over verdere beperkingen op invoer van Russische fossiele brandstoffen; de sociaaldemocraten houden congres in Amsterdam.
Kortere nieuwtjes: Nextcloud trok een klacht tegen Microsoft in omdat de fabrikant Windows met OneDrive zou koppelingspraktijken toepassen — Nextcloud vindt dat Brussel niet snel genoeg optreedt. In Frankrijk heeft Sébastien Lecornu een tweede kans gekregen om een regering te vormen, maar zijn meerderheid voor begrotingsplannen blijft onzeker. Nederland greep in bij chipbedrijf Nexperia, dat in Chinese handen is, wat past in bredere handelsspanningen tussen EU, VS en China. En ja, er is weer eens aandacht voor Donald Trump en zijn eigen verwachting ooit de Nobelprijs te verdienen.