Japanse zeevruchten verstrikt in escalerend diplomatiek conflict met China
In dit artikel:
China heeft Japan laten weten dat het alle import van Japanse zeevruchten zal verbieden, zo meldden media woensdag, in wat wordt gezien als een nieuwe stap in een snel escalerend diplomatiek conflict tussen de twee grootste economieën van Azië. De ruzie escaleerde nadat de pas benoemde Japanse premier Sanae Takaichi begin deze maand zei dat een Chinese aanval op Taiwan die het voortbestaan van Japan in gevaar zou brengen, een militaire reactie van Tokio zou kunnen uitlokken. Peking eist dat zij die uitspraak intrekt en heeft zijn burgers afgeraden naar Japan te reizen, met massale annuleringen tot gevolg.
De woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, Mao Ning, verklaarde dat onder de huidige omstandigheden Japanse zeevruchten op de Chinese markt geen afzet zullen vinden en waarschuwde dat China "strengere en resolute" tegenmaatregelen zal nemen wanneer Takaichi haar woorden niet intrekt. Tokio zegt echter geen officiële mededeling te hebben ontvangen over een nieuw verbod, aldus kabinetschef Minoru Kihara.
De handelsgeschiedenis speelt een rol: China had eerdere beperkingen ingesteld nadat Japan twee jaar geleden begon met het lozen van gezuiverd afvalwater uit de Fukushima-kerncentrale, en voerde dit jaar gedeeltelijke versoepelingen door. Volgens NHK en Kyodo zegt Peking dat de herinvoering van beperkingen verband houdt met de noodzaak tot aanvullende monitoring van die lozing. Het mogelijke volledige verbod is een zware klap voor Japanse exporters: China was vóór 2023 de grootste afnemer van onder meer sint-jakobsschelpen en een belangrijke markt voor zeekomkommers, en besloeg meer dan een vijfde van alle Japanse zeevruchtenexport.
De economische schade strekt zich verder uit door het door Peking opgezette reisadvies. Toerisme is een belangrijke pijler van de Japanse economie — goed voor circa 7% van het bbp — waarbij bezoekers uit China en Hongkong ongeveer een vijfde van alle toeristen vormen. Meer dan tien Chinese luchtvaartmaatschappijen bieden restituties aan tot eind december; een analist schat dat al zo’n 500.000 vliegtickets geannuleerd zijn. Ook binnen Chinese bedrijven lijkt men reizen naar Japan te ontmoedigen; medewerkers van een staatsbank kregen intern te horen dat aanvraag voor Japanreizen voorlopig niet worden goedgekeurd.
Culturele en wetenschappelijke uitwisselingen vallen eveneens onder de spanningen: academische bijeenkomsten en vriendschapsevenementen zijn uitgesteld of geschrapt, optredens van Japanse artiesten in China geannuleerd en filmdistributies opgeschort. Sommige Japanse beroemdheden probeerden publiekelijk Guangzhou en andere Chinese fans gerust te stellen met verklaringen van steun aan het Eén-China-beleid.
Tokio heeft haar burgers in China gewaarschuwd extra veiligheidsmaatregelen te nemen en drukke plekken te vermijden. Omdat de Japanse regering zegt dat Takaichi’s parlementaire uitleg overeenkomt met beleid, lijkt een snelle de-escalatie op dit moment onwaarschijnlijk, met mogelijke langdurige economische en diplomatieke gevolgen voor beide landen.