Lijfrente bij scheiden: dit zijn drie aandachtspunten

In dit artikel:

Bij een echtscheiding heeft de verdeling van lijfrentekapitaal belangrijke financiële en fiscale gevolgen. Dit hangt sterk af van het huwelijksgoederenregime: of het gaat om een wettelijke gemeenschap van goederen, huwelijkse voorwaarden, of een geregistreerd partnerschap (waar dezelfde regels voor gelden). Voor samenwoners zonder notariële overeenkomst gelden deze regels niet.

Bij gemeenschap van goederen wordt de lijfrente, ongeacht op wiens naam, als gezamenlijk bezit gezien en moet worden verdeeld. Deze toedeling kan fiscale gevolgen hebben: de ontvanger betaalt progressieve inkomstenbelasting (maximaal 49,5%) terwijl de ander een persoonsgebonden aftrek kan toepassen, wat het belastbaar inkomen verlaagt. Om fiscale nadelen te beperken, is het advies om in het scheidingsjaar fiscaal partnerschap te blijven kiezen en de aftrek aan de ontvanger toe te rekenen. Belastinglatentie speelt ook een rol: degene die de lijfrente ontvangt, betaalt op termijn belasting over de uitkeringen; dit moet worden meegenomen bij de compensatiehoogte en in het echtscheidingsconvenant worden vastgelegd.

Bij huwelijkse voorwaarden kan de lijfrente privébezit zijn, maar met recht op compensatie voor de ander. Onder voorwaarden gelden dan vergelijkbare fiscale mogelijkheden als bij gemeenschap van goederen. Ook kan een lijfrente worden afgesloten om partneralimentatie af te kopen, waarbij de betaalde koopsom voor de alimentatieplichtige aftrekbaar is als persoonsgebonden aftrek. Bestaande lijfrentes kunnen ook hiervoor worden gebruikt, mits de premies nog in aftrek genomen kunnen worden.

Er is geen fiscaal verschil tussen een verzekeringslijfrente en een bancaire lijfrente bij scheiding, in tegenstelling tot andere situaties zoals overlijden. Splitsing van bestaande lijfrenteproducten is echter niet altijd mogelijk, wat vooraf met de bank of verzekeraar moet worden gecheckt.

Kortom, bij scheiding is een zorgvuldige afstemming van lijfrenteregelingen cruciaal, waarbij het huwelijksvermogenregime, fiscale consequenties en praktische uitvoerbaarheid bepalend zijn. Het is aan te raden deze afspraken duidelijk vast te leggen om discussies te vermijden.