Van beloften naar portefeuilles: waarom biodiversiteit stokt in de praktijk
In dit artikel:
ACE + Company en de Vrije Universiteit Amsterdam concluderen in recent onderzoek dat Nederlandse financiële instellingen wél veel praten over biodiversiteit en zich aansluiten bij initiatieven als de TNFD en de Finance for Biodiversity Pledge, maar dat die intenties nauwelijks doordringen tot hun kernactiviteiten. Biodiversiteit wordt erkend als een relevant financieel risico omdat banken grote delen van economieën financieren die de natuur zwaar belasten en er tegelijk van afhankelijk zijn.
De overgang van belofte naar uitvoering stokt vooral door externe en interne knelpunten. Extern speelt klantenweerstand een grote rol: boeren, mkb’ers en andere zakelijke relaties ervaren vragen over landgebruik of toeleveringsketens als belastend of commercieel gevoelig en dreigen soms van bank te veranderen. Daardoor hebben instellingen niet de betrouwbare, consistente klantdata die nodig zijn om hun blootstelling betrouwbaar te meten en openbaar te maken. Dit vertraagt productontwikkeling en verzwakt klantrelaties.
Intern lopen banken vast op data-integratie en modellering. Zelfs beschikbare geospatiale gegevens zijn lastig te koppelen aan verouderde banksystemen en vergen veel handwerk om samen te voegen. Bovendien ontbreekt een eenduidige, kwantificeerbare maatstaf vergelijkbaar met CO2 voor klimaat: het is lastig om ecologische veranderingen — bijvoorbeeld dalende bijenpopulaties en hun effect op opbrengsten — te vertalen naar concrete financiële risico’s. Daardoor blijft biodiversiteit vaak op kwalitatief niveau geschikt voor rapportage, maar niet robuust genoeg voor portefeuilleanalyse; risicocomités zien het vooral als reputatievraagstuk, niet als factor die kapitaalallocatie stuurt.
Het patroon lijkt op de vroege klimaatfase: vrijwillige toezeggingen vergroten bewustzijn, maar echte verandering volgde pas na verscherpte regelgeving en meetbare naleving. De onderzoekers plaatsen biodiversiteit nu op een vergelijkbaar kantelpunt. Om de kloof tussen ambitie en impact te dichten zijn volgens hen standaarden, betere data-uitwisseling, uniforme rekenmethoden en mogelijk bindende regels nodig, naast investeringen in systemen en modellering zodat biodiversiteitsrisico’s daadwerkelijk het financiële beleid kunnen beïnvloeden.