Werkgevers opgelet! Loontransparantie wordt verplicht
In dit artikel:
De arbeidsparticipatie van vrouwen groeit en steeds meer vrouwen zijn economisch zelfstandig, maar loonongelijkheid blijft bestaan. Een belangrijke reden: beperkte salaristransparantie binnen organisaties, waardoor vrouwen vaak niet kunnen nagaan of zij gelijk beloond worden voor gelijk of gelijkwaardig werk.
Wat verandert en wanneer
Per 7 juni 2026 treedt in Nederland een nieuwe wet in werking op basis van de EU-richtlijn (EU) 2023/907. Het Wetsvoorstel Loontransparantie legt werkgevers strengere verplichtingen op om salarissen en beloningsstructuren inzichtelijk, objectief en genderneutraal te maken. De regels gelden voor alle werkgevers en werknemers (inclusief uitzendkrachten, parttime, tijdelijk en vast), met extra rapportageverplichtingen voor organisaties vanaf 100 werknemers en aanvullende informatieplichten voor organisaties vanaf 50 werknemers.
Belangrijkste verplichtingen
- Objectieve loonstructuur: werkgevers moeten beloning laten afhangen van de werkelijke waarde van het werk, gemeten aan genderneutrale criteria zoals vaardigheden, inzet, verantwoordelijkheid en arbeidsomstandigheden. Opleiding en ervaring mogen alleen meetellen als ze aantoonbaar relevant zijn.
- Werving en startloon: bij vacatureplaatsing moet het startsalaris of de salarisschaal worden vermeld; het vragen naar eerdere salarissen van sollicitanten wordt verboden. Functietitels en selectieprocedures moeten genderneutraal en niet-discriminerend zijn.
- Recht op salarisinformatie: werknemers hebben recht op schriftelijke informatie over hun eigen loon én het gemiddelde loon van vergelijkbare collega’s, uitgesplitst naar geslacht. Onjuiste of onvolledige informatie moet binnen twee maanden worden verduidelijkt.
- Transparantie intern en extern: werkgevers moeten medewerkers jaarlijks informeren over dit recht en – vanaf 50 medewerkers – openbaar maken welke objectieve criteria bij beloning worden gehanteerd.
- Rapportage en correctie (≥100 medewerkers): grotere werkgevers moeten periodiek publieke rapportages publiceren over de loonkloof, met uitsplitsing naar groepen werknemers. Ongerechtvaardigde verschillen moeten verklaard of gecorrigeerd worden. Bij onverklaarde verschillen van 5% of meer volgt een verplichte evaluatie met de ondernemingsraad of vakbond en een actieplan; als binnen zes maanden geen oplossing wordt gevonden, zijn aanvullende stappen verplicht.
Handhaving en consequenties
De handhaving wordt strenger: de bewijslast verschuift naar werkgevers. Bij niet-naleving kunnen de Arbeidsinspectie boetes opleggen en kunnen werknemers achterstallige beloning claimen. De regels bestrijken niet alleen basissalarissen maar ook bonussen, toeslagen en andere variabele componenten, zodat ontwijking via aanvullende vergoedingen niet mogelijk is.
Impact en aanbevelingen
De nieuwe regels brengen aanzienlijke administratieve en financiële lasten met zich mee en vereisen vaak specialistische kennis voor taakwaardering en herinrichting van loonstructuren. Tijdige voorbereiding is cruciaal: met minder dan tien maanden tot de omzettingsdeadline is het verstandig om nu te beginnen met dataverzameling, analyse, communicatiestrategie en het inrichten van processen. Veel organisaties zullen externe beloningsadviseurs en gespecialiseerde software nodig hebben om gegevens veilig te beheren, analyseren en rapporteren, en om dashboards te bieden voor medewerkers en management.
Waarom dit relevant is
Meer transparantie moet de structurele loonkloof tussen mannen en vrouwen verkleinen, eerlijkheid op de werkvloer vergroten en het vertrouwen in organisaties versterken. Voor werkgevers betekent naleving niet alleen het vermijden van boetes en claims, maar ook kans op interne efficiëntieverbetering en een betere reputatie als faire werkgever.
Auteurs en hulp
Het artikel is geschreven door Dinand Jansen en Nienke Moek (Projective Group). Organisaties die willen weten wat dit concreet betekent voor hun situatie wordt aangeraden om vroegtijdig advies in te winnen en stappen te zetten richting geautomatiseerde, gecontroleerde processen voor loontransparantie.